De Schijf van 5

De Schijf van 5: Waarom jouw gezondheid niet op 1 staat

We kennen 'm allemaal: de Schijf van 5. Al sinds de basisschool wordt ons geleerd dat deze vrolijke cirkel dé weg is naar een gezond leven. Maar wat als diezelfde Schijf van 5 helemaal niet gebaseerd is op wat jóuw lichaam nodig heeft, maar op wat de industrie nodig heeft om te blijven draaien?

Terugredeneren: wie heeft er baat bij de Schijf van 5?

Als we de boel omdraaien en beginnen bij het eindpunt – namelijk: wie profiteert hiervan? – dan wordt het plaatje al snel duidelijk. De Schijf van 5 wordt beheerd door het Voedingscentrum, dat gefinancierd wordt door het ministerie van Volksgezondheid. Klinkt onafhankelijk, maar in werkelijkheid is er sprake van een complex web van belangenverstrengeling.

De voedingsmiddelenindustrie heeft enorme invloed op wetenschappelijk onderzoek, voorlichtingscampagnes en politieke besluitvorming. Grote spelers als Unilever, FrieslandCampina, Nestlé en de graan- en zuivellobby weten precies hoe ze hun producten op die Schijf moeten houden. Niet omdat ze noodzakelijk gezond zijn, maar omdat er economische belangen meespelen.

Zolang jij denkt dat je goed bezig bent met je boterham met halvarine en 30+ kaas, blijft het verdienmodel draaien.

Wetenschap? Alleen als het uitkomt

Er zijn talloze onderzoeken die laten zien dat de adviezen van de Schijf van 5 achterhaald, onvolledig of ronduit schadelijk zijn. Een paar voorbeelden:

• Volkorenbrood veroorzaakt bij veel mensen darmproblemen, bloedsuikerschommelingen en chronische ontstekingen.

• Zuivelproducten, gepresenteerd als essentieel voor calcium en botgezondheid, worden in verband gebracht met slijmvorming, allergieën en hormonale disbalans.

• Plantaardige oliën en margarines, jarenlang gepromoot als "gezonde vetten", blijken vaak ultrabewerkt, rijk aan omega-6 en ontstekingsbevorderend te zijn.
  
  Toch blijven deze producten stevig verankerd in de Schijf van 5. Waarom? Omdat het doorvoeren van nieuwe inzichten onrust zou veroorzaken, en vooral: het zou miljarden aan omzet kosten in sectoren waar Nederland economisch afhankelijk van is.

De industrie bepaalt wat gezond is

De voedingsvoorlichting is dus geen neutrale gids, maar een politiek-economisch compromis. De Schijf van 5 is ontworpen in een wereld waar landbouwbeleid, handelsverdragen en lobby's net zo bepalend zijn als gezondheidsdata. De vraag “Wat is goed voor de mens?” is ondergeschikt geraakt aan “Wat houdt het systeem draaiende?”.

Dat verklaart waarom het systeem liever hamert op calorieën tellen en matigen, dan op de kwaliteit van voedsel.
Zolang je blijft eten uit het supermarktassortiment en denkt dat je daarmee goed bezig bent, verandert er niets.

Geld boven gezondheid

Het wrange is: zolang er geld wordt verdiend aan zieke mensen, is gezondheid geen prioriteit. Gezonde mensen kosten geld – voor farmaceuten, voor supermarkten, voor aandeelhouders. Dus houden we het verhaal in stand. We houden vast aan een voedingsmodel dat gebaseerd is op belangen, niet op welzijn.

De Schijf van 5 houdt een systeem in stand dat allesbehalve gezond is. En dat vraagt niet om kleine aanpassingen, maar om een fundamenteel andere manier van kijken naar voeding.

Tijd voor een nieuw voedingskompas

Eet je vrij betekent: bevrijd je van de leugens. Vertrouw niet blind op modellen die je zijn aangepraat.
Ga voelen, leren, ontdekken wat voor jóu werkt. Geen cirkel op papier, maar een kompas in je lijf.

De Schijf van 5 is passé. De toekomst is voeding die voedt. En dat begint met zelf weer de regie nemen.